Z wielkim smutkiem zawiadamiamy, że w dniu 21 marca 2022 r. zmarł dr Roman Stelmach, emerytowany pracownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu, niezwykle zasłużony dla polskiej i czeskiej archiwistyki, wybitny mediewista. Urodził się w Gliwicach, tam także uczęszczał do liceum ogólnokształcącego. Studia magisterskie odbył na Wydziale Filozoficzno – Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Tytuł magistra historii otrzymał w 1975 r. W 1982 r. podjął prace nad dysertacją doktorską przygotowywaną pod kierunkiem profesora Kazimierza Jasińskiego na Uniwersytecie Toruńskim. Dyplom doktora nauk humanistycznych otrzymał w 1988 r.

Zatrudniony w Archiwum Państwowym we Wrocławiu w latach 1975-2019. Przeszedł pełną ścieżkę kariery archiwisty, od młodszego archiwisty do kierownika oddziału. Od najwcześniejszych lat pracy w Archiwum wykazywał zainteresowania badawcze, szczególnie z obszaru dokumentów średniowiecznych. Praca w Oddziale I, przechowującym największy w Polsce i jeden z największych w Europie zbiór dokumentów klasztornych stanowiła dla Pana Romana Stelmacha istotę i sens życia. W ciągu czterdziestoletniej kariery archiwisty opracował kilkanaście dużych zespołów archiwalnych.

Odbył kilkadziesiąt wyjazdów do archiwów czeskich, także do Niemiec, podczas których poszukiwał silezjaków i poloników. Był tytanem pracy, przez jego ręce przeszło kilkadziesiąt tysięcy dokumentów, a wśród nich te najcenniejsze – dyplomy pergaminowe. Bardzo aktywnie  działał na polu naukowym, pozostawił po sobie ogromną spuściznę, kilkanaście książek i kilkaset publikacji zamieszczonych w czasopismach polskich, czeskich i niemieckich. Był uczestnikiem kilkuset  konferencji i sesji naukowych i popularnonaukowych, w Polsce i za granicą, na których wygłaszał referaty. Posiadał wielki dar barwnego opowiadania o dokumentach. Szczególnie kochał młodzież, która darzyła Go wielką estymą i sympatią. Prowadził zajęcia z archiwistyki w średniej szkole pomaturalnej we Wrocławiu.

Roman Stelmach aktywnie działał w Stowarzyszeniu Archiwistów Polskich, przez wiele lat był przewodniczącym Rady Zakładowej w Archiwum wrocławskim. 

[2]

Pan Roman Stelmach pozostanie na zawsze w pamięci środowiska archiwalnego i akademickiego.

[3] [4] [5]

dr Janusz Gołaszewski

Dyrektor Archiwum Państwowego we Wrocławiu